Nieuwbouw Oeffelt

Oeffelt is een van de oudste dorpen van de Noord-Brabantse gemeente Boxmeer. Tot 1994 was Oeffelt een zelfstandige gemeente, maar bij de ingrijpende gemeentelijke herindeling van dat jaar werd deze gemeente bij Boxmeer gevoegd. Op 1 januari 2016 telde het 2.267 inwoners. Het dorp is gelegen aan de Maas, hemelsbreed 17 kilometer ten zuiden van Nijmegen en 19 kilometer ten noorden van Venray. Oeffelt werd voor het eerst vermeld in een document uit 1075. Hierin was sprake van de naam Uflo. Dit zou een samenvoeging zijn van de Keltische woorden Uffa (water) en Ten (nederzetting), dus een 'nederzetting aan de Maas'. Een nabijgelegen buurtschap werd omstreeks 1100 vermeld als Brakel, hetgeen gescheurd weiland betekent. In het gebied waar Oeffelt is gelegen zijn archeologische vondsten gedaan waarvan de oudste uit omstreeks 10.000 v.Chr. stammen. Aangezien de Romeinse heerbaan van Cuijk naar Blerick door het latere Oeffelt liep, is de Romeinse invloed aanzienlijk geweest. Naast Romeinse muntvondsten werd ook de benedenste steen van een Romeinse kweern (handmolen) uit 250 n.Chr. aangetroffen. De geschreven geschiedenis begon met een oudste schriftelijke vermelding uit 1075. Brakel wordt in een document van de Abdij van Echternach, uit omstreeks 1100, als Bracla gespeld. In 1242 was in een oorkonde sprake voor het eerst sprake van een pastoor van Brakel. De parochie bestond toen dus reeds en is waarschijnlijk van die van Beugen afgesplitst. Het land van Cuijk viel kerkelijk onder het Prinsbisdom Luik. De eerste kerk zou in de 10e eeuw gebouwd zijn. Oeffelt behoorde vanouds tot het Land van Cuijk maar werd in 1442 door de Heer van Cuijk verkocht aan de heerlijkheid Gennep, die onderhorig was aan het Hertogdom Kleef, dat later op zijn beurt deel uit ging maken van Brandenburg-Pruisen. Het gevolg was, dat in Oeffelt, in tegenstelling tot het Land van Cuijk, na de Vrede van Münster (1648) godsdienstvrijheid heerste. Kerkelijk ging Oeffelt na 1442 tot het Aartsbisdom Keulen horen. In 1636 werd Oeffelt grotendeels verwoest door Kroatische troepen die vanuit Gennep de Maas waren overgezwommen. In 1641 logeerde stadhouder Frederik Hendrik in het plaatselijk kasteeltje "De Kleppenburg", om leiding te geven aan het beleg van het op de tegenoverliggende Maasoever gelegen kasteel van Gennep, het Genneperhuis. Na 50 dagen werd dit kasteel ingenomen. Het kasteel De Kleppenburg, dat waarschijnlijk in de 15e eeuw was gebouwd, werd in het midden van de 18e eeuw bewoond door de laatste telg van de adellijke Spaanse familie d’Amalzaga. Daarna raakte het kasteel in verval en werd uiteindelijk gesloopt omstreeks 1845. Met de inval van de Franse revolutionaire troepen in 1794 werd Oeffelt bezet door Frankrijk en onder voorlopig Frans militair bestuur geplaatst. Op 18 december 1797 werd Oeffelt geplaatst onder het Provisioneel bestuur van de overheerde landen tussen Maas en Rijn en tussen Rijn en Moezel. Op 23 januari 1798 werd Oeffelt toegevoegd aan het Roerdepartement; het werd een deel van het kanton Kranenburg in het arrondissement Kleef. Op 5 januari 1800 werd Oeffelt - tegelijk met andere gebieden in het Brabantse - bij verdrag door Frankrijk verkocht aan de Bataafse Republiek. De betreffende gebieden werden door de Bataafse Republiek bestuurd onder de naam Gecedeerde Landen. Oeffelt werd echter, in tegenstelling tot de andere gebieden die bij dit verdrag werden overgedragen, eerst op 29 december 1801 door de Commissaris voor de Gecedeerde Landen in bezit genomen in naam van het Bataafsche Volk en maakte sindsdien de facto deel uit van het Bataafs Gemenebest . Op 11 november 1807 vond bij het verdrag van Fontainebleau eerst de formele overdracht plaats aan het koninkrijk Holland. Oeffelt werd toen de jure bij het departement Brabant gevoegd. In augustus 1814 na de Franse tijd nam Pruisen opnieuw bezit van de gemeente. Het traktaat van Aken (1816) bewerkstelligde dat Oeffelt als laatste gemeente aan de nieuwe provincie Noord-Brabant van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd toegevoegd. In 1830 werd in Oeffelt een brouwerij en een leerlooierij aangetroffen. Hooilanden langs de Maas en weilanden wat verder van de rivier af gelegen zorgden voor agrarische bedrijvigheid en op de heide ten westen van het dorp werden schapen gehouden. Ook werd hakhout geteeld en gewonnen. Het dorp telde toen 930 inwoners. Een economische activiteit die in het begin van de 20e eeuw is begonnen is de baksteenfabricage. Hiervoor heeft men klei afgegraven waardoor de plas De Kleine Vilt is ontstaan. Ook tegenwoordig is dit bedrijf, als Steenfabriek Engels Oeffelt BV, nog actief. Oeffelt, kerk Oeffelt, windkorenmolen De Vooruitgang Oeffelt, voormalige gemeentehuis, monumentaal pand De belangrijkste rivier in Oeffelt is uiteraard de Maas. De Oeffeltse Raam stroomt uit in de Maas. In de uiterwaarden van de Maas ligt het natuurgebied Oeffelter Meent. Verder naar het westen ligt landbouwgebied. Ten zuiden van Oeffelt, op het grondgebied van Beugen, ligt het natuurgebied De Vilt. Tot 1944 had het dorp een eigen treinstation, gelegen aan het Duits Lijntje. De veerpont over de Maas naar Gennep werd in 1955 opgeheven, toen de verkeersbrug tot stand kwam. De uitspanning Veerhuis herinnert hier nog aan. Het originele veerhuis huis werd in 1944 overigens door oorlogsgeweld verwoest. Het wapen van de voormalige gemeente toont een droogscheerdersschaar. Beugen, Gennep, Sint Agatha, Haps